Sandbox Βιώσιμης Ανάπτυξης
Βιώσιμη είναι η ανάπτυξη που ικανοποιεί τις ανάγκες του παρόντος χωρίς να θέτει σε κίνδυνο την ικανότητα των μελλοντικών γενεών να ικανοποιήσουν τις ανάγκες τους
Έκθεση Brundtland, Διεθνής Επιτροπή για το Περιβάλλον και την Ανάπτυξη (1987)
01
Διαδικασία
Προκειμένου να ενισχύσει την καινοτομία και να συνεισφέρει θετικά στο δημόσιο συμφέρον η Επιτροπή Ανταγωνισμού (ΕΑ) δημιούργησε το παρόν προστατευμένο περιβάλλον που θα ενθαρρύνει τις επιχειρήσεις να υιοθετήσουν καινοτόμες επιχειρηματικές ιδέες υπέρ της βιώσιμης ανάπτυξης. Οι επιχειρήσεις μπορούν να κάνουν αίτηση στην ΕΑ μέσω του Sandbox για την αξιολόγηση και έγκριση της επιχειρηματικής τους πρότασης!
Αίτηση
Αίτημα / πρόταση καινοτομίας
Οι ενδιαφερόμενοι υποβάλλουν την πρότασή τους στο sandbox ακολουθώντας τους κανονισμούς.
Αξιολόγηση
Η πρόταση εισέρχεται στο sandbox και ξεκινά η αξιολόγηση
Η πρόταση αξιολογείται από τη Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού, βάσει διαφόρων κριτηρίων αξιολόγησης.
Εφαρμογή
Έξοδος από το sandbox και εφαρμογή της πρότασης
Οι ενδιαφερόμενοι εξέρχονται από το στάδιο αξιολόγησης και μπορούν να εφαρμόσουν την επιχειρηματική πρόταση στην αγορά.
Τον Ιούλιο του 2021, η ΕΑ ξεκίνησε μια δημόσια διαβούλευση για το «sandbox βιώσιμης ανάπτυξης», και ενόψει των θετικών σχολίων που λάβαμε, αποφασίσαμε να θέσουμε σε λειτουργία αυτή τη νέα πειραματική προσέγγιση: ο στόχος είναι για τη βιομηχανία (και ειδικότερα τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις) να πειραματιστεί με νέες επιχειρηματικές μορφές που στοχεύουν στην ταχύτερη και αποτελεσματικότερη υλοποίηση των στόχων της βιώσιμης ανάπτυξης σε συμβατότητα με το δίκιο ανταγωνισμού.
Με τις πρωτοβουλίες αυτές η ΕΑ συνεισφέρει στην εθνική και Ενωσιακή στρατηγική για την Πράσινη μετάβαση της οικονομίας.
Γενικότερα, οι αρχές ανταγωνισμού οφείλουν να συμμετέχουν στην προσπάθεια ανα-προσανατολισμού της οικονομικής δραστηριότητας προς την Πράσινη Ανάπτυξη. Αυτός ο αναδυόμενος ενεργός ρόλος των αρχών ανταγωνισμού, όχι μόνο μέσω της κατασταλτικής εφαρμογής του νόμου για τον ανταγωνισμό, αλλά και μέσω μίας συμβουλευτικής οδού για την προώθηση του ανταγωνισμού, μπορεί να οδηγήσει στη χρήση νέων πιο ευέλικτων νομικών εργαλείων. Το sandbox αποτελεί ένα τέτοιο εργαλείο. Δημιουργεί έναν εποπτευόμενο χώρο πειραματισμού για την προώθηση καινοτόμων επιχειρηματικών πρωτοβουλιών.
Θεωρούμε ότι αυτή η νέα πρωτοβουλία της ΕΑ θα ενισχύσει τη συμμόρφωση με τον ανταγωνισμό και θα επιτρέψει επίσης τη συγκρότηση της νέας Πράσινης Οικονομίας στην Ελλάδα, βάσει σταθερών και συμβατών με τον ανταγωνισμό αρχών, διασφαλίζοντας έτσι μακροπρόθεσμους τους στόχους του ανταγωνισμού και της βιώσιμης ανάπτυξης προς όφελος των καταναλωτών και των πολιτών.
Ιωάννης Λιανός
Πρόεδρος της Ελληνικής Επιτροπής Ανταγωνισμού
Παράδειγμα 1: Δύο εγχώριοι κατασκευαστές πλυντηρίων Α και Β υποβάλλουν αίτηση στο sandbox με την πρόταση έργου για την παραγωγή μιας νέας τεχνολογικά κατηγορίας «πράσινων πλυντηρίων» τα οποία είναι λιγότερο ενεργοβόρα. Η αίτηση γίνεται καθώς για την επίτευξη του στόχου οι εταιρείες θεωρούν ότι πρέπει να σταματήσουν την παραγωγή πλυντηρίων που δεν ακολουθούν αυτά τα πράσινα πρότυπα ώστε να περιοριστεί ο κίνδυνος παρασιτισμού/καιροσκοπικής συμπεριφοράς στη κοινή προσπάθεια για την πράσινη μετάλλαξη της παραγωγής τους. Στην αγορά κυκλοφορούν διάφορα (παλιάς και νέας τεχνολογίας) πλυντήρια εισαγωγής. Οι εταιρείες συμφωνούν επίσης για τον καταμερισμό των πελατών για τα νέα πλυντήρια (ο Α θα πουλήσει σε οικιακούς πελάτες / ο Β θα πουλήσει σε επαγγελματίες πελάτες) για την καλύτερη προώθηση των προϊόντων.
- Η κύρια πρόταση ενδέχεται να αξιολογηθεί θετικά (παρά τον περιορισμό της παραγωγής) καθώς εξασφαλίζει την παροχή μιας νέας και καινοτόμου γενιάς πλυντηρίων που προάγουν τη βιώσιμη ανάπτυξη λόγω του περιορισμού της ενέργειας ή της χρήσης νερού. Ωστόσο, ο πρόσθετος κάθετος περιορισμός (καταμερισμός πελατών) ενδέχεται να αξιολογηθεί εκ πρώτης όψης αρνητικά ως μη-συμβατός / μη-αναλογικός στη συμβολή του στη βιώσιμη ανάπτυξη.
Παράδειγμα 4: Όλες οι γαλακτοβιομηχανίες έθεσαν από κοινού με τους προμηθευτές συσκευασιών ως γενικό στόχο να προωθήσουν τη χρήση ανακυκλωμένων υλών συσκευασίας (χαρτόνι και πλαστικό) σε σημαντικό ποσοστό στην παραγωγή συσκευασιών γάλακτος και χυμών. Βάσει της συμφωνίας το μεγαλύτερο μέρος των υλών από τις οποίες θα κατασκευάζεται η κάθε συσκευασία θα αποτελείται από ανακυκλωμένες ύλες (π.χ. 75%). Οι προμηθευτές συσκευασιών συμφώνησαν επίσης με τις γαλακτοβιομηχανίες αποκλειστικά για την παραγωγή συσκευασιών που πληρούν τα συμφωνηθέντα πρότυπα, ενώ οι γαλακτοβιομηχανίες μεταξύ τους συμφώνησαν να χρησιμοποιούν αποκλειστικά τέτοιες συσκευασίες πλέον, χωρίς ωστόσο να περιορίζουν τις αγορές αυτές σε συγκεκριμένες επιχειρήσεις. Ωστόσο τα μέρη αναγνωρίζουν ότι η νέα τεχνολογία ανακύκλωσης αναμένεται ότι θα επιφέρει μία σχετική αύξηση στην τιμή υλικών συσκευασίας για κάποιο χρονικό διάστημα.
- Η αξιολόγηση εντός του sandbox ενδέχεται να λάβει θετικά υπόψη ότι μία τέτοια – συστημική – συνεργασία μπορεί να αποφέρει τόσο σημαντικά θετικά αποτελέσματα στη βιώσιμη ανάπτυξη. Αν και η αποδοχή αυτής της πρότασης ενδέχεται σε πρώτη φάση να αυξήσει το κόστος παραγωγής λόγω της ανάπτυξης νέας τεχνολογίας, εντούτοις, η συσκευασία και το κόστος της αφορούν ένα μικρό μέρος του συνολικού κόστους του προϊόντος (το οποίο αναμένεται εξάλλου να πέσει στο μέλλον). Με την επένδυση αυτή ενισχύεται η δυναμική αποτελεσματικότητα των συγκεκριμένων επιχειρήσεων, προς όφελος των καταναλωτών.
Παράδειγμα 2: Οι δύο μεγαλύτερες εταιρείες παραγωγής πλαστικών προϊόντων για επαγγελματική χρήση στην εστίαση συμφωνούν να δεσμοποιούν την πώληση των προϊόντων τους με νέες καινοτόμες υπηρεσίες ανακύκλωσης που θα πριμοδοτούν με εκπτώσεις, ώστε να μπορούν να επιμηκύνουν τον κύκλο ζωής των υλικών που χρησιμοποιούν. Η υπηρεσία ενδέχεται να επιφέρει την επαναχρησιμοποίηση πλαστικών προϊόντων κατά 50%.
- Η πρακτική εμπεριέχει σημαντικές αντι-ανταγωνιστικές επιπτώσεις (συμφωνία για δεσμοποίηση προϊόντων, η δεσμοποίηση καθαυτή, ενδεχομένως και η πριμοδότηση). Από την άλλη πλευρά, η πρακτική μπορεί να επιφέρει σημαντικές αλλαγές στην αγορά, να ενισχύσει τον μετά-τη-χρήση κύκλο ζωής των προϊόντων (κυκλική οικονομία) και να επιφέρει θετικά αποτελέσματα στην καταπολέμηση της περιβαλλοντικής μόλυνσης από πλαστικά. Η αξιολόγηση θα λάβει υπόψη τις σχετικές αναλύσεις ως προς το κόστος και τα οφέλη τόσο από την σκοπιά του ανταγωνισμού, όσο και από την σκοπιά της βιώσιμης ανάπτυξης. Πιθανώς, ένας αυστηρός χρονικός περιορισμός υλοποίησης της πρότασης (ώστε να εδραιωθεί η τεχνολογικά προηγμένη υπηρεσία ανακύκλωσης αλλά να διασφαλιστεί και η πιθανότητα εισόδου τρίτων και προσβασιμότητας του οικοσυστήματος) να παρέχει αποτελεί μία ισορροπημένη προοπτική εντός του sandbox.
Παράδειγμα 6: Τα 6 μεγαλύτερα σούπερ-μάρκετ αποφασίζουν να δημιουργήσουν ένα «πράσινο πρότυπο» (standard setting) για τους παραγωγούς τροφίμων που θα λάβουν τα κατάλληλα μέτρα για τον χειρισμό και την αποφυγή απορριμμάτων τροφίμων. Βάσει του προτύπου, το 75% των εν λόγω απορριμμάτων θα πρέπει να επανέρχονται στην διαδικασία παραγωγής σε οποιαδήποτε μορφή.
- Σύμφωνα και την ανάλυση ανωτέρω (βλ. Παράδειγμα 5), η επιβολή τέτοιων προτύπων μπορεί να θεωρηθεί ότι ενισχύει τη βιώσιμη ανάπτυξη και την κυκλική οικονομία. Ακολούθως, η πρακτική ενδέχεται να αξιολογηθεί θετικά κατόπιν περαιτέρω αξιολόγησης.
Παράδειγμα 3: Μία ομάδα μικρο-μεσαίων επιχειρήσεων δημιουργούν σύμπλεγμα (cluster) με το οποίο σκοπεύουν να κάνουν κοινή χρήση περιουσιακών στοιχείων παραγωγής (π.χ. νέα ειδικά μηχανήματα) με μικρότερο αποτύπωμα στο περιβάλλον.
- Η συγκεκριμένη συμφωνία ενδέχεται να μην μπορεί να ελεγχθεί από την σκοπιά του άρθρου 101 ΣΛΕΕ, το οποίο δεν εφαρμόζεται σε μικρο-μεσαίες επιχειρήσεις με κύκλο εργασιών και μερίδιο αγοράς μικρότερα συγκεκριμένων ορίων. Ενδέχεται όμως να εξεταστεί από την σκοπιά του άρθρου 1 ν. 3959/2011. Η συμφωνία για την κατανομή της παραγωγής δεν διαφαίνεται να επιφέρει σημαντικές επιπτώσεις στον ανταγωνισμό λόγω της προώθησης τεχνολογιών βιώσιμης ανάπτυξης από μέρη που άλλως δεν θα είχαν τη δυνατότητα αυτή.
Παράδειγμα 5: Σύνδεσμος κατασκευαστών θεωρεί ότι πρέπει να θέσει στόχο την κατά κύριο λόγο χρήση υλικών (π.χ. σε ποσοστό 50%) που παράγονται από ανακυκλώσιμα υλικά και για τον σκοπό αυτό θέτει διάφορα πρότυπα (ποιοτικά και ποσοτικά (standard setting)) για τη χρήση ανάλογων υλικών στη διαδικασία παραγωγής που αφορά όλα τα μέλη του.
- Η επιβολή προτύπων αυτού του είδους μπορεί να θεωρηθεί ότι ενισχύει τη βιώσιμη ανάπτυξη και ενδυναμώνει την κυκλική οικονομία. Αν και η επιβολή προτύπων και η παρεμβολή στην παραγωγική διαδικασία ενδέχεται να εμπεριέχει αντι-ανταγωνιστικά στοιχεία και να επιφέρει περιορισμούς του ανταγωνισμού (παραγωγής, εμπορικής ελευθερίας), εντούτοις η πρακτική αυτή ενδέχεται να αξιολογηθεί θετικά εντός του sandbox, ύστερα όμως από στάθμιση των πιθανών αρνητικών αποτελεσμάτων στον ανταγωνισμό με τα θετικά αποτελέσματα στον ανταγωνισμό και στη βιώσιμη ανάπτυξη. Ενδέχεται επίσης να επιφέρει την επιβολή προϋπόθεσης προσβασιμότητας του οικοσυστήματος.
Μάθετε περισσότερα για τις αρμοδιότητες, το έργο και τις πρωτοβουλίες της Επιτροπής Ανταγωνισμού στην ιστοσελίδα www.epant.gr
We are the decisive factor behind your success
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipisicing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua. Ut enim ad minim veniam, quis nostrud exercitation ullamco laboris nisi ut aliquip ex ea commodo consequat. Duis aute irure dolor in reprehenderit in voluptate velit esse cillum dolore eu fugiat nulla pariatur. Excepteur sint occaecat cupidatat non proident, sunt in culpa qui officia deserunt mollit anim id est laborum.
Ut enim ad minim veniam, quis nostrud exercitation ullamco laboris nisi ut aliquip ex ea commodo consequat. Duis aute irure dolor in reprehenderit in voluptate velit esse cillum dolore eu fugiat nulla pariatur.
